Kto organizuje pomiary natężenia oświetlenia elektrycznego i gdzie należy je prowadzić?
Pomiary natężenia oświetlenia elektrycznego na stanowiskach pracy organizowane są przez pracodawcę. Wynika to z Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 28 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 1997 poz.844). Pomiary wykonywane są w celu sprawdzenia, czy oświetlenie na stanowiskach pracy ma odpowiednie parametry, zgodne z Polskimi Normami. Obowiązek pomiarów oświetlenia obejmuje firmy, instytucje, biura oraz placówki oświatowe.
Częstotliwość wykonywania pomiarów natężenia oświetlenia elektrycznego
Natężenie oświetlenia elektrycznego stanowi czynnik uciążliwy. Przepisy bhp nie określają częstotliwości przeprowadzania pomiarów. Badania natężenia oświetlenia wykonuje się na każdym stanowisku pracy. Jakość oświetlenia powinna spełniać normy odpowiednie do rodzaju wykonywanej pracy. Wykonywanie pomiarów natężenia oświetlenia kontroluje Państwowa Inspekcja Sanitarna, Państwowa Inspekcja Pracy, Państwowa Straż Pożarna. Pierwszy pomiar powinien być przeprowadzony po oddaniu pomieszczenia do użytku, przed udostępnieniem go pracownikom.
Pomiary natężenia oświetlenia elektrycznego przeprowadzane są wtedy, gdy na stanowiskach pracy poprzednie pomiary wykazały, iż oświetlenie było niewystarczające. Przy tworzeniu nowych stanowisk pracy lub dokonaniu modernizacji oświetlenia na stanowisku pracy. Częstotliwość pomiarów:
- oświetlenia ogólnego to co 2-5 lat,
- oświetlenia awaryjnego (ewakuacyjnego) co rok.
Ostatecznie o częstotliwości dokonywania pomiarów natężenia oświetlenia elektrycznego decyduje pracodawca.
Czym wykonywane są pomiary natężenia oświetlenia elektrycznego
Pomiary wykonywane są za pomocą luksomierza. Luksomierz wyposażony jest w fotoelektryczne ogniwo krzemowe, którego czułość względna dopasowana jest do czułości względnej oka ludzkiego. Luksomierz służy np. do pomiaru natężenia oświetlenia miejsc pracy czy lamp ulicznych. Rejestruje on padający strumień świetlny na jednostkę powierzchni w luksach. Wartość natężenia oświetlenia odczytywana jest bezpośrednio w danym puncie pomiarowym.
Wzór na obliczenie natężenia oświetlenia wygląda następująco. Jednostka reprezentująca natężenie oświetlenia nazywa się luksami i jest obliczana poprzez podzielenie wiązki światła (lumenów) przez powierzchnię (metr kwadratowy).
Skutki złego oświetlenia stanowiska pracy
Oświetlenie jest fizycznym czynnikiem środowiska pracy i jest zaliczane jest do czynników uciążliwych. Niewłaściwe oświetlenie stanowisk pracy prowadzi do nadmiernego zmęczenia narządu wzroku, dolegliwości wzroku, spadku wydajności pracy oraz może powodować pogłębienie wad wzroku.
Reasumując. Obecnie w naszym kraju nie istnieją przepisy, które w jasny i przejrzysty sposób określałyby szczegółowy zakres kompetencji wszystkich osób zajmujących się wykonywaniem pomiarów oświetlenia. Pomiary mogą być wykonywane przez osoby posiadające świadectwo kwalifikacyjne dla urządzeń, instalacji oraz sieci elektroenergetycznych w zakresie aparatury kontrolno-pomiarowej. Wykonywanie pomiarów natężenia oświetlenia kontroluje Państwowa Inspekcja Sanitarna, Państwowa Inspekcja Pracy lub Państwowa Straż Pożarna w zakresie oświetlenia ewakuacyjnego i awaryjnego.
